De videoverzameling van de Neue Galerie Graz

De expositie “Rewind/Fast Forward” liet de bezoekers van de Neue Galerie Graz de nieuwste aanwinsten in de videocollectie beleven. Daarnaast toonde het museum in 2009 een selectie uit ruim 40 jaar verzamelen van videobeelden uit de succesvolle exposities in 1973 en 2005.

Rewind-Fast Forward

In die periode van meer dan 40 jaar video verzamelen hebben de voorstellingen een andere inhoud en uitstraling ondergaan. Aan het einde van de zestiger jaren van de vorige eeuw begon het museum met het verzamelen van videovoorstellingen. In de loop der jaren groeide de verzameling tot een reusachtige mediale collectie met video’s, video-installaties, geluidscassettes en CD’s en DVD’s van internationale en nationale beeld- en videokunstenaars. Met de expositie “trigon 73 - audiovisuele boodschappen” beleefde de Nieuwe Galerie Graz videogeschiedenis in Oostenrijk en was er bijzonder trots op om video’s van internationaal bekende videokunstenaars voor de eerste maal in Europa te tonen. Maar ook voor Amerikaanse kunstenaars betekende dat een doorbraak om in die tijd in Europa te exposeren. Kunstenaars als Vito Acconci, John Baldessari, Lynda Benglis, Trisha Brown, Bruce Nauman, Nam June Paik, Richard Serra, Keith Sonnier en William Wegman waren de eersten die profiteerden van het initiatief van de Neue Galerie Graz. De expositie “Rewind / Fast Forward” laat tevens aan de hand van een prachtig vormgegeven omvangrijke catalogus het vroege en het moderne videowerk van veel kunstenaars zien. Van elke deelnemende kunstenaar is een uitgebreide beschrijving opgenomen en worden meerdere beelden uit de video in de expositie getoond als fotoafdruk. Historisch gezien is de videotechnologie in eerste instantie als een alternatief voor de televisie beschouwd en lieten makers van video’s zich inspireren aan de zijlijn van de experimentele kunst. Voor kunst was er immers weinig tot geen ruimte in de programmering van de omroepen. Ook tegenwoordig is er een beperkte aandacht voor experimentele videokunst bij stations in binnen- en buitenland. Bij musea is er wel meer aandacht voor video als kunst en presentatiemedium van het creatieve denken van licht- en videokunstenaars. De periode van ruim 40 jaar videokunst is te zien als “postmediale” ontwikkeling in deze tak van kunstuitingen. Een beeld van die bijzondere periode was ook al te zien in een speciale expositie in 2005 in Graz.

De nieuwste expositie toonde videokunst uit beide grote evenementen, aangevuld met de laatste creatieve resultaten, waarbij de kunstenaars zich laten inspireren door voorstellingen uit de schilderkunst, film, literatuur, experimentele film en internet.

Het materiaal wordt gedurfder, brutaler, schokkender, sensueler en misdadiger. De kijker shockeren lijkt wel opzet in een aantal voorstellingen. Meerdere zichtbaar afgehakte bloedige ledematen en het bewust verminken van personen staan bij enkele videokunstenaars in de hoofdrol. Er zijn echter ook educatieve, leuke en echt kunstzinnige videovoorstellingen, die zeer gewaardeerd worden door kijkers en liefhebbers van videoperformance. Met de nieuwe expositie liet het museum bezoekers een inspirerend beeld zien van de mogelijkheden van het gebruik van de video voor kunstuitingen en vermaak.

ISBN 3-902244143-8, “Rewind/Fast Forward”, Günther Holler-Schuster en Christa Steinle, Neue Galerie Graz, 2009, 256 pagina’s.