Dubbele betekenissen en andere optische illusies

Meerdere kunstenaars zijn in hun werken gefascineerd geraakt door het verschijnsel en het effect van de visuele illusies tijdens het kijken naar beelden en voorstellingen. Sommige kunstenaars zijn al vroeg in hun werk begonnen met experimenteren met het verschijnsel van meervoudige figuren, verborgen figuren, omkeerfiguren en een breed scala aan visuele verschijnselen.

One image may hide another

Er zijn daaronder kunstenaars met een geheel eigen inbreng aan originele ontwerpen en voorstellingen. Ook kozen kunstenaars in hun werken voor een bewerking van reeds bestaande visuele fenomenen waardoor er geheel nieuwe frisse werken ontstaan met een knipoog naar het optisch bedrog. De samenstellers van de tentoonstelling “One image may hide another” konden beschikken over een geweldige kunstschat aan dubbelzinnige voorstellingen van een zeer groot aantal bekende en onbekende kunstenaars. In meerdere expositiezalen van het uiterst bijzondere glazencomplex van het Grand Palais in Parijs zijn voor de bezoekers 250 werken geselecteerd uit de beschikbare kunst. Met overtuiging van de kwaliteit zijn de topstukken verdeeld door de samenstellers over de onderwerpen van deze unieke en grandioze expositie. In de opstellingen zien de bezoekers ondermeer beeldmanipulaties, dubbelzinnige beelden en verborgen en omkeerbeelden, erotische dubbelzinnige figuren en anamorfosen en perspectivische illusies. Er is een tevens een selectie uit de bijzondere verzameling van de inktvlekken van Rorschach te zien. Een speciale plaats is er voor de machtig interessante kunst van Salvador Dalí en zijn speciale kunstzinnige bijdragen aan het thema optische illusies. Onder de titel “The Endless Enigma” (de titel van een schilderij uit 1938 van Salvador Dalí), werd de eerste versie van deze expositie met succes gepresenteerd in 2003 in het Museum Kunst Palast in Düsseldorf. Voor Parijs is het concept gelijk gebleven. Wel zijn er bij de keuze voor de werken meerdere variaties aangebracht. Er zijn werken te zien van onder andere Guiseppe Arcimboldo, Max Ernst, Markus Raetz, Maurits C. Escher, Hermann Rorschach, David Hockney en vele anderen. Bij deze geweldig inspirerende en onderhoudende expositie verscheen naast de uitzonderlijk mooie catalogus een serie publicaties en de DVD “Dimension Dalí” met de meest geweldige obsessies van kunstenaar Dalí. De kleurrijke en omvangrijke catalogus is een zeer waardevol kunstdocument voor kunstonderwijs en liefhebbers van kunst.

ISBN 978-2-7118-5613-8, “One image may hide another”, Jean-Hubert Martin, Rmn éditions, 2009, 416 pagina’s.

Galeries nationales, Grand Palais, 3, avenue du Général-Eisenhower, F-75008 Paris, www.grandpalais.fr.