Echtheid, fouten en bedrog op de loer in de archeologie (1)

Een vergissing is menselijk! Ieder van ons vergist zich bijna dagelijks op een bepaalde manier, schat soms complexe situaties verkeerd in en laat zich verrassen door het visuele verschijnsel van optische bedrog. Zelfs slimme wetenschappers blijven niet verschoond van vergissingen en visuele verrassingen, ook wanneer zij hun onderzoek met de hoogst mogelijke precisie uitvoeren. Het bewust zich vergissen of het resultaat van een onderzoek bewust manipuleren is helaas ook mensenwerk, waar andere personen veel last van kunnen hebben.

Irrtümer & Fälschungen der Archäologie

Het zijn echter archeologen en historici in het bijzonder die in hun werk regelmatig onvolkomenheden tegenkomen, die dan vragen om een nader onderzoek uit te voeren. De resultaten van die onderzoeken zijn soms heel verrassend. Echt blijkt dan bedrog te zijn. Er zijn voorbeelden bekend van vervalsingen in de archeologie die pas na vele onderzoeken en vele jaren worden vastgesteld. Een team van experts is het gelukt een expositie samen te stellen met een schat van ruim 200 objecten en documenten, die bezoekers een beeld geven van merkwaardige en spectaculaire feiten en vervalste objecten, die zorgden voor veel opwinding bij personen en organisaties.

De organisatie LWL heeft in het door haar uitgeroepen themajaar “Waar of Nietwaar” de eerste grote spectaculaire expositie georganiseerd in het Archeologie Museum in de Duitse stad Herne in NRW, onder de titel “Vergissingen & Vervalsingen in de Archeologie”. Tot en met 9 september 2018 zijn er ongelooflijke en verbazingwekkende foute beoordelingen en ernstige gevallen van misleiding en bedrog uit heel Europa, Egypte en het Verre Oosten op het gebied van archeologie, kunst en media in woord en vooral in beeld gebracht.

Vergissen is menselijk, maar een internationale presentatie van de vondst van een skelet van een eenhoorn, opgegraven uit een grot bij Quedlinburg in de Harz, ging achteraf wel iets te ver, bleek uit latere onderzoekingen met moderne apparatuur.

ISBN 978-3-961760-30-5, “Irrtümer & Fälschungen der Archäologie”, Josef Mühlenbrock en Tobias Esch, Nünnerich - Asmus Verlag & Media, 2018, 351 pagina’s.