Een hedendaagse kijk op Braille en zijn tijdgenoten

Als een roman leest het nieuwe boek “Zes lichtpuntjes”. Dit boek is geschreven ter gelegenheid van de 200e verjaardag van Louis Braille. Auteur en wetenschappelijk onderzoeker Bruno Liesen heeft er een uiterst interessant en onderhoudend geheel van gemaakt.

Zes lichtpuntjes

Na het lezen van het boek weet de lezer alles over de man die al op zeer jonge leeftijd blind werd en op jonge leeftijd het bekende brailleschrift uitvond. Maar de auteur geeft meer antwoorden op vragen over blindheid en het functioneren van blinde mensen in het dagelijks leven. Hoofdstukken met historische feiten zijn afgewisseld met fictieve hoofdstukken die het verhaal beschrijven van een jonge, blinde historica die een boek schrijft over de historie van het brailleschrift. In haar zoektocht raakt zij verzeild in een woelig avontuur. Door de combinatie van fictie en werkelijkheid is er een spannend boek ontstaan en krijgt de lezer een andere kijk op blinden en slechtzienden. Van Braille zelf zijn weinig publicaties bekend en was hij in zijn leven een bescheiden en zelfs een onopvallende man. Door het lezen van de mooie en informatieve verhalen wordt het beeld over Louis Braille geheel anders. Het boek omvat ook portretten van enkele blinde, historische personen die elk op hun manier een stempel hebben gedrukt op de geschiedenis. Het boek is opgebouwd uit twaalf samenhangende hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk neemt de schrijver de lezer mee op een historisch bezoek in het geboortehuis en het atelier van de familie Braille in het Franse plaatsje Coupvray. Het bezoekje vindt plaats in 1812 ten tijde van de heerschappij van Napoleon. De nog heel jonge Louis krijgt een stuk gereedschap in zijn oog en wordt blind. De lezer krijgt ook een beeld van het tot een museum omgevormde geboortehuis. Het tweede hoofdstuk neemt de lezer mee naar de tijd van de Verlichting en maakt kennis met Valentin Haüy, die zich zijn leven lang heeft ingezet voor de blinden. In het verhaal “Blinde detectives” komt het fictieve gesprek dat wordt gevoerd op het werk van kapitein Charles Barbier de La Serre. Zijn voelbaar schrift voor blinde personen vormde de basis voor het schrift van Louis Braille, het brailleschrift. Het speurwerk naar de Memoires van Braille wordt voortgezet! De auteur van dit uiterst boeiende boek beschrijft in hoofdstuk vier het helaas korte maar intense leven van de uitvinder van het brailleschrift. Dankzij de illustraties krijgt de lezer een beeld van de ontwikkeling van brailletoestellen, van gebouwen die een belangrijke rol spelen in het vormen en opleiden van blinden en van personen, die daarin een rol speelden. De blinde historica Celine vervolgt haar zoektocht naar informatie voor haar boek en bezoekt met haar vriendin een kasteel en krijgt uiteindelijk na het vertellen over haar leven, vorming en opleidingen alle medewerking van de kasteelheer om de beschikbare documenten te raadplegen en te bestuderen. Bij toeval komt het gesprek op Joseph Plateau, een blinde tijdgenoot van Louis Braille en de briljante uitvinder van een optisch instrument waarmee door beweging een soort tekenfilmpje ontstaat: de fenakistiscoop. Hoofdstuk 6 beschrijft het geniale puntjesschrift en de opbouw ervan om te corresponderen met de letters, de cijfers en leestekens van het Latijnse alfabet. De strijd die gevoerd is voor een internationale erkenning is verwonderlijk en op een fascinerende wijze beschreven. Het was de jonge, blinde man, opgeleid aan de school van Valentin Haüy, die door zijn talent, scherp inzicht en wilskracht de ideale oplossing vond. Celine en haar vriendin Gaëlle maken op hun zoektocht kennis met de inhoud van de aan hen gepresenteerde boeken in braille en raken opgewonden door de onverwachte situatie van de magie van uitgewiste brailleletters.
De betekenis van Alexander Rodenbach, zelf op jonge leeftijd blind geworden, als voorbeeld van een zeer geslaagde en rijke industrieel en politicus, is aantrekkelijk in een hoofdstuk beschreven. In het verhaal “Bioscoopzalen” beleeft Celine de filmbeelden op een speciale manier en krijgt de schrik van haar leven. In “Het netvlies van Plateau” brengt de auteur het leven en het wetenschappelijk werk van Joseph Plateau op aangename wijze tot visuele belevenis. In het gedeelte “Nocturne in het Museum” beleven de lezers een uiterst spannende en verrassende ontknoping. De auteur van deze roman vol avonturen eindigt zijn prachtig document met de levensbeschrijving van Cécile Douard, de blinde kunstschilderes met passie, moed, talent en daadkracht. Zij heeft tevens aan de basis gestaan van de Brailleliga. Dit boek draagt bij aan de kennis over de wereld van blinden en slechtzienden.

ISBN 978-2-930418-45-2, “Zes lichtpuntjes”, Bruno Liesen, Uitgeverij Memogrames, 2008, 239 pagina’s.

De Brailleliga (www.braille.be) zet zich met een team van medewerkers dagelijks in voor het bevorderen van ontplooiing, zelfstandigheid en integratie van blinde en slechtziende personen.