Een intense droom van het vliegen werd werkelijkheid (1)

Het vliegen als de vogels heeft onderzoekers, technici en kunstenaars uit alle tijdperken beziggehouden. De expositie “De wereld van boven” in het Museum LA8 in Baden-Baden toont schilderijen, foto's, machines, modellen en plannen uit het tijdperk waarin vliegen een technische realiteit werd in de 19e eeuw.

Die Welt von oben. Der Traum vom Fliegen im 19. Jahrhundert

Lange tijd konden mensen er alleen maar van dromen om de wonderlijke vliegtechniek van vogels te imiteren, te beheersen en te genieten van het fascinerende gevoel van bovenaf naar de wereld te kijken. Otto Lilienthal (1848-1896) maakte de definitieve doorbraak van deze droom naar de technische realiteit van een vrije vlucht door de lucht in de vroege jaren 1890.

Voor Lilienthal was de vleugel gemodelleerd naar de vleugel van een vogel het startpunt, wat leidde tot de eerste succesvolle glijvluchten en de ontdekking van de principes van drijfvermogen die nog steeds worden gebruikt. Wat de ideeënvlucht van de kunstenaars gedurende de 19e eeuw heeft geïnspireerd, werd uiteindelijk een revolutionaire uitvoering van ontwikkelingen in de technologie.

Werken van kunstenaars als Arnold Böcklin, Francisco de Goya, Hans Thoma, Honoré Daumier, Georg Kolbe en Max Klinger laten zien hoe zij hun fantasie en dromen zouden willen realiseren. Arnold Böcklin waagde het zelfs als schilder zich door een vliegexperiment met een zelf geconstrueerde draagvleugel te bewijzen dat het ook voor de mens mogelijk is om te vliegen.

In het algemeen stond de mens sceptisch tegenover nieuwe technieken, methoden en systemen. Met enige argwaan bekeken zij de komst van de ballonluchtvaart voor verkenningen, plezier en experimenteren. Tekenaar, kunstschilder en scherpzinnige cartoonist Honoré Daumier ontging niets door zijn algemene interesse in techniek, politiek en maatschappij en zijn scherpe waarnemingen en observaties en vooral met voortreffelijke humor op papier. (Wordt vervolgd).

ISBN 978-3-7455-1079-9, “Die Welt von oben. Der Traum vom Fliegen im 19. Jahrhundert”, Matthias Winzen, ATHENA-Verlag, 2019, 384 pagina’s.

Museum für Kunst und Technik des 19. Jahrhunderts, Lichtentaler Allee 8, D-76530 Baden-Baden, www.museum.la8.de.