Een spannende reis door de werelden van de elementen (1)

Velen kennen nog de verbazingwekkende en magische momenten uit de eerste lessen in de scheikunde in het beroepsonderwijs en het voortgezet onderwijs. Experimenten met fosfor en natrium brachten op verrassende wijze natuurlijke eigenschappen van deze chemische elementen voor het voetlicht. Er bleken echter veel meer van deze boeiende elementen te bestaan en we maakten al snel kennis met het systeem waarin alle toen bekende elementen waren opgenomen en volgens onderzochte eigenschappen een rangschikking kregen in dit zogenoemde ‘periodiek systeem der elementen’.

Ontdekking van de elementen

Inmiddels heeft dit periodiek systeem een internationale status verworven en wordt wereldwijd in de theorie en praktijk van wetenschap, onderzoek, techniek en industrie toegepast. In de loop van een periode van meerdere eeuwen werd er steeds meer bekend over het bestaan van een grote hoeveelheid stoffen, materialen en elementen, elk met een eigen en vooral specifieke opbouw, samenstelling, eigenschap en mogelijkheden om alleen te kunnen bestaan of om samen met andere elementen als een nieuwe stof te bestaan.

In de klas kwamen al snel de eerste samenstellingen aan de orde, die de leerlingen maar goed moesten onthouden. Voor mij is het meest bijgebleven de formule voor het aangeven van zwavelzuur ‘H₂SO₄’. In de afgelopen jaren verschenen meerdere wetenschappelijke verhandelingen, leer-, studie- en referentieboeken en andere publicaties over de historische ontwikkelingen en de achtergronden van het periodiek systeem van de elementen. (Wordt vervolgd).

ISBN 978-90-8571-748-5, “Ontdekking van de elementen”, Philip Ball, Veen Media, 2021, 225 pagina’s, € 45.