Een visueel spel met kleuren prikkelt onze waarnemingen (2)

Kleur doordringt ons hele leven, niet alleen esthetisch en psychologisch, maar ook door politiek, economie en reclame-uitingen. Met de komst van het tijdperk van technische reproduceerbaarheid meer dan een eeuw geleden, nam de aanwezigheid van kleur gestaag en exponentieel toe. Er vond een ware explosie van kleuren plaats, en vindt nog steeds plaats in bijna alle sectoren en gebieden.

Farbe ist Programm

Symbolisch voor dit proces in de recente geschiedenis kan zeker het startsein zijn, waarmee de toenmalige vicekanselier Willy Brandt op 25 augustus 1967 het tijdperk van de kleurentelevisie in West-Duitsland inluidde en daarmee de tv-programmering letterlijk kleurrijker maakte. De druk op de rode knop is daarom bijna iconisch geworden.

Vooral in de schilderkunst werd aan het begin van de 20e eeuw de kleur zelfvoorzienend, waarvan de suggestieve werking in veel beeldende werken terug te vinden is. De Bauhaus-kunstenaar Josef Albers wordt ook beschouwd als een historische mijlpaal. Meerdere jongere kunstenaars spelen op subtiele wijze in op andere historische mijlpalen, zoals de kleurenbol van Runge en verwijzingen naar Itter en Steiner.

Met behulp van kunst- en cultuurhistorische exposities uit een periode van meer dan 100 jaar, gaat de tentoonstelling in op het artistieke onderzoek van kleur als een effectieve kracht. Te zien is het beroemde experiment van de natuurkundige James Clerk Maxwell, die het principe van additieve kleurmenging voor het eerst demonstreerde in de vorm van een projectie met rood, blauw en groen licht tijdens een lezing over de resultaten van het onderzoek naar kleurperceptie en kleurenblindheid in 1861. (Wordt vervolgd).

ISBN 978-3-903439-04-7, “Farbe ist Programm”, Kolja Reichert en Liam Gillick, Verlag für moderne Kunst, 2022, 116 pagina’s, € 28.

Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, Helmut-Kohl-Allee 4, 53113 Bonn, www.bundeskunsthalle.de.