Filatelistische aandacht voor: Alexander Fleming (42)

Charles-Michel de l’Épée (1712-1789) was een pionier op het gebied van het onderwijs voor doven. Hij studeerde aanvankelijk theologie. Omdat hij weigerde een document te ondertekenen waarin het jansenisme werd veroordeeld, werd hem de priesterwijding door de aartsbisschop van Parijs volledig geweigerd. Vervolgens ging hij rechten studeren, maar werd pas tot dit vakgebied toegelaten toen Jacques Bénigne Bossuet, de bisschop van Troyes, hem wijdde.

Wereld van infectieziekten

Kort daarna keerde De l’Epée terug naar Parijs, waar hij vanwege zijn liefdadige instelling vooral als advocaat werkte voor de armen in onder andere de Parijse sloppenwijken. Daar ontmoette hij twee dove zussen die communiceerden met hulp van gebarentaal. Hij besloot zich te wijden aan de opvoeding en redding van doven. Hij nam de zusters in huis en bleef hen lesgeven.

In 1760 richtte hij een school op. In lijn met het opkomende filosofisch denken van die tijd, ging l’Épée geloven dat dove mensen in staat waren tot taal en concludeerde dat ze de sacramenten moesten kunnen ontvangen en zo moesten voorkomen dat ze naar de hel zouden gaan. Hij begon toen een instructiesysteem voor de Franse taal en religie te ontwikkelen. Zijn onderkomen werd de eerste gratis dovenschool ter wereld, open voor het publiek. Hij vermoedde al dat de gebaren die zijn eerste ‘leerlingen’ onder elkaar gebruikten, rechtstreeks hun ideeën weerspiegelden.

Hij begreep dat dit geen pantomime was, maar dat de gezusters een taalvorm hadden ontwikkeld. Gebaseerd op deze observatie en het idee van een natuurlijke opvoeding (volgens Rousseau), gebruikte hij in zijn lessen het middel dat de natuur zo duidelijk aan ‘doofstommen’ had gegeven, namelijk de gebarentaal. De abbé de l’Épée, zoals hij in het algemeen kortweg wordt genoemd, was al snel van plan om meer dove kinderen uit omliggende wijken van de straat te halen en hen les te geven, en richtte toen in 1771 de Institution Nationale des Sourds-Muets de Paris op.