Filatelistische aandacht voor: Het oog en oogheelkunde (41)

Kleurenblindheid geldt in de visuele waarneming als een tekortkoming in het herkennen van kleuren. Verstoringen in de waarneming van kleuren leiden in het algemeen niet tot disfunctioneren in het dagelijks leven, maar worden wel als lastig ervaren bij het uitoefenen van diverse taken, functies en beroepen. Het visuele verschijnsel van kleurenblindheid is veelal aangeboren, maar ontwikkeld zich soms ook tijdens de groei en ontwikkeling.

Het zien van kleuren is een leer- en ervaringsproces, dat gestoeld is op een subjectieve waarneming.

Bij ongeveer 8 % van de mannelijke bevolking komt dit verschijnsel voor. Bij vrouwen is dit percentage aanzienlijk lager, namelijk bij slechts 0,4 % van de vrouwelijke bevolking. Het zien van kleuren is een leer- en ervaringsproces, dat gestoeld is op een subjectieve waarneming. Het proces is gebaseerd op de resultaten uit technisch en wetenschappelijk onderzoek en is derhalve in belangrijke mate reproduceerbaar voor meerdere waarnemers.

Het benoemen van kleuren en het onderscheiden van kleurnuances wordt verder bepaald door kennis en ervaring van de waarnemer. Ook het leefmilieu en culturele ervaring tellen daarin mee. Vanuit culturele ervaringen kunnen bijvoorbeeld Eskimo’s veel meer witnuances onderscheiden dan andere volkeren of bevolkingsgroepen. De mens is in staat om vele duizenden verschillende kleuren van elkaar te onderscheiden.

Deze kleuren ontstaan telkens uit een bepaalde menging van de drie basiskleuren rood, groen en blauw en hebben golflengten die liggen tussen de 380 nanometer en 780 nanometer binnen het elektromagnetisch spectrum. Indien de waarnemer één of meer basiskleuren minder goed waarneemt, is er sprake van een verstoring in het zien van kleuren. Personen die totaal kleurenblind zijn en alleen helderheidsverschillen kunnen waarnemen, die zij als grijstinten zien, worden betiteld als monochromaten.

Voor personen die kleuren gewoon waarnemen, de trichromaten genoemd, kunnen overeenkomstig de spectraalkleuren ingedeeld worden op basis van drie spectraalkrommen in het elektromagnetische spectrum en met name door gevoeligheidskrommen in het gedeelte van het zichtbare licht in de golflengten tussen 380 tot 780 nm. Voor de dichromaten kunnen we slechts twee gevoeligheidskrommen opstellen. Een groot deel van deze personen zijn niet in staat om de kleur groen te herkennen (1,5 %). (Wordt vervolgd).