Filatelistische aandacht voor: Microscoop & Microscopie (8)

De tentoonstelling “Teringzooi” toonde in 2005 letterlijk wat besmettelijke ziekten teweeg kunnen brengen bij de mens. De titel is een verwijzing naar de weinig gevoelige Nederlandse gewoonte in geval van een ruzie of een conflict een ziekte als verwensing naar elkaar te gebruiken. Aan de hand van wasmodellen, preparaten en foto- en filmmateriaal wordt in de bijbehorende publicatie de vaak verwoestende inwerking van infecties in beeld gebracht.

Antoni van Leeuwenhoek ontdekte “kleijne diertgens”.

Tot ver in de 19e eeuw leken besmettelijke ziekten uit het niets op te komen. Zij zorgden in veel landen voor een massale dood of voor de meest vreselijke misvormingen van huid en ledematen, veroorzaakten zweren en abcessen en het uitvallen van psychische en fysieke functies. We spreken dan over de pokken, de pest, lepra, cholera, soa’s en malaria.

Met informatie en beelden over ontdekkers van een bacterie en een virus, zoals de wetenschappers Alexander Fleming, Louis Pasteur, Gerhard Henrik Armauer Hansen en Robert Koch en de resultaten van de inspanningen van onderzoekers als Martinus Willem Beijerinck, Edward Jenner en Ignaz Philipp Semmelweis wordt toegelicht hoe stapje voor stapje de oorzaak van een infectie werd ontrafeld.

Pas vanaf het jaar 1860 konden micro-organismen als schuldigen worden aangewezen. Het bestaan van micro-organismen was al bekend sinds onderzoeker Antoni van Leeuwenhoek in 1676 door zijn zelf ontworpen en gebouwde microscoop in opgeloste peperkorrels talloze “kleijne diertgens” had zien krioelen. In verder onderzoek speelde de microscoop een hoofdrol bij het speuren naar bacteriën en virussen. Veel van de getoonde voorwerpen in de educatieve expositie zijn van oorsprong medische demonstratie-, studie- en onderwijsmodellen.

Door het gebruik van waslagen en een natuurgetrouwe beschildering zijn realistische weergaven van de aandoeningen verkregen. De catalogus “Teringzooi - Infectieziekten op zicht” geeft uitstekende beschrijvingen van de meest voorkomende infectieziekten en bespreekt op een compacte wijze het leven en werkzaamheden van een aantal wetenschappers. De illustraties in de catalogus geven een uitstekend beeld van de wel zeer realistische modellen in de tentoonstelling.

ISBN 90 6292 149 3, “Teringzooi”, Ad Maas en Anton Wiechmann, Rijksmuseum Boerhaave, 2004, 48 pagina’s.

Voor postzegelverzamelaars een zeer leervolle publicatie om op compacte wijze kennis op te doen over wetenschappers en onderzoekers.(Wordt vervolgd).