Filatelistische aandacht voor: Optische & Visuele Illusies (49)

De groep van de meest bekende klassieke geometrisch-optische illusies is verdeeld in drie categorieën, te weten in omvang, lengte en oriëntatie en respectievelijk ontdekt, ontworpen of uitgevonden door Delboeuf en Ebbinghaus (omvang, grootte), Judd, Müller-Lyer en Ponzo (horizontaal-verticaal, lengte) en Hering, Poggendorff en Zöllner (oriëntatie). Allereerst vertellen de wetenschappers de resultaten van hun onderzoek naar de achtergronden van deze wonderlijke groep van geometrisch-optische illusies.

The Oxford Compendium of Visual Illusions

Zij concludeerden door het gebruik van kleurrijke achtergronden dat de achtergrondkleur invloed heeft op de lees- en kijkprestaties van de waarnemer. In het artikel “Schijnschaduw illusies” is het effect van een echte of valse schaduw in beeld gebracht en besproken. Met het aanbrengen van een nepschaduw kunnen gewone foto’s na de manipulatie een valse ervaring opleveren. Een bewijs dat een schaduw een belangrijk onderdeel is van de voorstelling.

De scheve toren van Pisa is al jarenlang de inspiratiebron voor creatieve fotografen, tekenaars en kunstenaars. Door een foto te nemen vanuit een lagere positie van een toren of een andere hoge bebouwing of object staat het beeld door het perspectief een beetje scheef. Door de tweede afdruk van dit beeld naast de eerste te plaatsen ontstaat een merkwaardige illusie. In de vaktaal wordt deze illusie ook wel de Pisa-illusie genoemd, alhoewel de illusie ook ontstaat bij elk scheef object.

De auteurs van het betreffende artikel geven een verklaring voor het ontstaan van dit spectaculaire effect. Leuke experimenten voor actieve fotografen. Het boek laat lezers kennismaken met de badkuip-illusie en de visuele effecten die ontstaan na het innemen van andere posities door kijkers. Het gezicht en vormen van het menselijk lichaam staan centraal in het artikel over de geometrische vormen van het lichaam.

Dankzij wetenschappelijke experimenten en vele praktische beoordelingen weten we zeker dat het gebruik van principiële uitgangspunten van visuele geometrische illusies voor merkwaardige visuele beoordelingen kunnen zorgen voor slankere personen en voor sprekende ogen. Het artikel geeft voorbeelden, die verbluffende resultaten laten zien. Het bestuderen van visuele geometrische illusies begon meer dan een eeuw geleden met eenvoudige illusies op basis van oriëntatie en lengte, zoals de Zöllner- en de Müller-Lyer-illusie.

Bron: The Oxford Compendium of Visual Illusions, Oxford University Press, 2017.