Filatelistische aandacht voor: Optische & Visuele Illusies (52)

Dit wonderlijke visuele verschijnsel heeft zich door een toenemende belangstelling ontwikkeld tot een veel gewaardeerde kunstvorm met heel veel visuele verrassingen. In ons land is kunstenaar Diet Wiegman uit Schiedam bekend geworden door zijn schaduwkunst. Een ogenschijnlijk rommelig object of een verzameling afval worden door licht en schaduw op een achtergrond geprojecteerd in herkenbare kunstwerken. Het artikel bespreekt het resultaat van onderzoek door de wetenschappers als Ernst Mach, Hermann von Helmholtz en Ewald Hering en vanuit recente experimenten en sluit af met beelden van schaduwkunst.

The Oxford Compendium of Visual Illusions

Door een bestudering van het zogenoemde raster van Hermann (zwarte vierkanten gescheiden door witte strookjes) heeft wetenschapper Bernd Lingelbach een variant op dit wereldberoemde springende rooster ontdekt. In zijn artikel schrijft hij daar uitgebreid over en legt uit hoe dit verrassend springende effect ontstaat. Hij ontdekte tevens een driedimensionale variant, die de witte ronde vlekjes schijnbaar laat zweven boven het oppervlakte van het raster. In het artikel daarna bespreken de auteurs de basisvormen van de Craik-O’Brien-Cornsweet-, Mach- en Chevreul-illusies.

Spontane illusies en bewegende vierkanten ontstaan in een reeks kunstwerken van Victor Vasarely. Interessant is de studie naar het visuele reliëf in Vasarely’s “Zebra”. Echter een volkomen vlak grafisch werk van Vasarely (1938). Ons brein vult met het grootste gemak ontbrekende beelden aan of geeft ons aan dat er een reliëf bestaat. Rondom raster- en gaatjespatronen geven twee andere artikelen extra informatie. Auteur en wetenschapper Baingo Pinna brengt uitgebreid het fenomeen van de waterkleur-illusie in verschillende uitvoeringen en kleuren.

Sectie 3 sluit af met onder andere behandelingen van de Chinese lantaarn-illusie, de zogenoemde huwelijkstaart-illusie met interacties tussen geometrische en fotometrische factoren en een visuele werking tussen contrast en assimilatie en met de dubbel-neon-kleur-illusie. Spontane, gemanipuleerde en zelf veroorzaakte beeldbewe-gingen in geometrische en illusionistische contouren en constructies en het ten gevolge daarvan ontstaan van visuele en optische illusies worden in sectie vier van deze wetenschappelijke publicatie gepresenteerd en gedetailleerd besproken en verklaard. (Wordt vervolgd).

Bron: The Oxford Compendium of Visual Illusions, Oxford University Press, 2017.