Filatelistische aandacht voor: Optische & Visuele Illusies (54)

De punten kunnen ook vervangen worden door andere patronen in roterende situaties en kleur geeft nieuwe illusoire effecten. Het onderwerp van het zien van een visuele beweging zonder dat er sprake is van een object, door patiënten die een hersenletsel hebben opgelopen, is behandeld in artikel 79. De visuele verschijnselen van bewegingen die er eigenlijk niet zijn, is in het verleden onder andere bestudeerd door wetenschapper Max Wertheimer. In 1912 publiceerde hij resultaten uit experimenteren in zijn verhandeling “Experimentele studies over het zien van beweging”.

The Oxford Compendium of Visual Illusions

In het 80e artikel van het wetenschappelijke studie- en referentieboek geven auteurs voorbeelden van resultaten uit diverse demonstraties en observaties en doen een aanzet voor de studie naar het opheffen van het bewustzijn van beeldveranderingen als een prioriteit bij een aanpak van dit subjectieve visuele fenomeen. In het artikel geven zij tevens een overzicht van de stand van zaken in het onderzoek en praktijkervaring. Lezers maken in artikel “The Kayahara Silhouette Illusion” kennis met een animatie van een ronddraaiende digitale 3D-silhouette van een jong meisje en van het silhouet van het paardenhoofd.

Grafisch ontwerper Nobuyuki Kayahara presenteerde in 2003 op zijn website deze verrassende vorm van een illusionistische draaiing van een object, voorwerp of een figuur. De waarnemer ziet het meisje naar links of rechts draaien. De silhouet-illusie behoort tot de groep van dubbelzinnig omkeerbare figuren net als de Necker-kubus en de trap van Schröder. Het nabeeld-effect door bewegende beelden of situaties is behandeld aan de hand van de bekende waterval Foyers bij Loch Ness en draaiende schijven met geometrisch cirkelvormige patronen.

De laatste artikelen gaan over stereoscopische kinetische fenomenen, zoals het werk van kunstenaar Duchamp in Rotoreliëfs (1935) en het ontstaan van illusies van bewegende beelden in statische patronen bij de waarneming. In de 5e sectie beschrijven meerdere auteurs hun bevindingen uit experimenten van en onderzoek naar optredende en soms merkwaardige aspecten bij het waarnemen van gezichten. Het eerste artikel in deze sectie beschrijft het Venus-effect, dat ontstaat in situaties waarin een waarnemer een scène ziet waarin een ander persoon samen met een spiegel aanwezig is en de waarnemer zowel het onderwerp als het beeld van het onderwerp in de spiegel kan zien. (Wordt vervolgd).

Bron: The Oxford Compendium of Visual Illusions, Oxford University Press, 2017.