Het zwarte gat in de kunst

De donkere kamer is beslist geen uitvinding van de 20e eeuw. Al sinds mensenheugenis speelt de donkere kamer een belangrijke rol in de cultuurgeschiedenis van vele volkeren. Over de kunstzinnige variant van de donkere kamer wordt in de 5e eeuw voor Christus al gesproken. Van de Chinese filosoof Mo Ti is reeds uit die tijd een beschrijving over het principe van een camera obscura bekend.

Black Box. Der Schwarzraum in der Kunst

De eerste officiële voorstelling van het beeld in een camera obscura dateert uit 1544. In dat jaar neemt de Duitse astronoom en arts Rainer Steen de zonsverduistering via een gat in de wand van een donkere kamer waar en schetst het resultaat daarvan in een houtsnede. In 1646 laat Athanasius Kircher via de eerste transportabele camera obscura de burgers kennismaken met het fenomeen van de projectie van een voorstelling.

In het prachtige boek “Black Box - Der Schwarzraum in der Kunst” krijgt de lezer een zeer uitgebreid beeld van de donkere kamer als fenomeen in de loop der tijden en als inspiratiebron voor vele kunstenaars. De geschiedenis van de donkere kamer als Black Box wordt uitgebreid beschreven en is ruim voorzien van zwart/wit en kleuren illustraties.

Meerdere auteurs droegen hun steentjes bij aan de beschrijvingen van het spel van straling en projectie.
Het boek verscheen als catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in het Kunstmuseum Bern. Naast de artikelen bevat het boek een overzicht van de vele kunstwerken en installaties in het concept van de tentoonstelling en geeft tevens bijbehorende beschrijvingen over de kunstwerken en het leven en het werk van de kunstenaars.

ISBN 3 7757 1056 6, “Black Box. Der Schwarzraum in der Kunst”, Ralf Beil en Therese Bhattacharya-Stettler, Hatje Cantz Verlag, 2001, 168 pagina’s.