Honoré Daumier bespeelde lezers met zijn spotprenten

Het geweldige werk van Honoré Daumier (1808-1879) is nog slechts voor korte tijd te zien in de kleine expositie “Zwischen Nackenstarre und Kunstgenuss”, ook wel vertaald als “Tussen stijve nek en genieten van kunst”, tot en met 23 maart 2025 in het unieke Wallraf-Richartz-Museum in Keulen. Nieuwsgierig, enthousiast, overweldigd, maar ook verveeld, bang of sterk gefrustreerd. Zo kunnen mensen op zoveel verschillende manieren op kunstzinnige uitingen reageren.

Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud

Het museum draagt zijn ‘kleine’ expositie op aan de kunstenaar die het museumpubliek aan het denken zette. De briljante schilder, caricaturist en lithograaf Honoré Daumier werd vooral in zijn geboorteland Frankrijk beroemd vanwege zijn scherpzinnige karikaturen in de grote dagbladen en tijdschriften. Aan de hand van een dertigtal geselecteerde werken uit de privécollectie van Prochnow-Seiffert laat het Wallraf zien hoe Daumier herhaaldelijk zijn nietsontziende blik op de mensen in het museum richtte.

Centraal in de humoristische observaties staan niet alleen de bezoekers, maar ook kunstenaars en critici. Honoré Daumier publiceerde ruim 3.000 werken in het satirische tijdschrift ‘La Caricature’ en later in het dagblad ‘Le Charivari’. Er ontstonden series als Le Public du Salon (1852) of Le Public à l'Exposition (1864) waarin Daumier zich expliciet wijdde aan de kunst en haar publiek. Hij liet zich inspireren door grote kunsttentoonstellingen zoals de Parijse Salon of de Wereldtentoonstelling.

Zijn virtuoze spot richt zich vooral tot de zelfbenoemde of vermeende kunstkenners. Zijn uitstraling is tijdloos. De gebaren en gezichtsuitdrukkingen van zijn kunstpubliek hebben vandaag de dag nog steeds een hoge herkennings- en amusementswaarde. Voor de expositie verscheen een speciale editie van 16 pagina's in klassiek krantenformaat met talrijke karikaturen en interessante artikelen over de kunstenaar, zijn tijd en de toenmalige museumwereld.

Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud, Obenmarspforten, Am Kölner Rathaus, D-50667 Köln, www.wallraf.museum.de.