Hoogtemetingen realiseren met de ouderwetse methode (2)

Tot aan het einde van de 16e eeuw was de jacobsstaf volop in gebruik als astronomisch navigatieinstrument. Dit volledig handinstrument is in 1342 beschreven door astronoom Levi Ben Gershon. De jacobsstaf is de voorloper van de latere kwadrant en de sextant. In de 18e eeuw werd steeds meer de spiegelsextant toegepast, die een belangrijke verbetering in de nauwkeurigheid bracht van een hoekmeting voor plaatsbepaling.

Daumensprung und Jakobsstab

De auteur behandelt in het hoofdstuk Indirecte hoogtemeting onder andere instrumenten als de kwadrant, de jacobsstaf en de kamal (een zeer primitief navigatieinstrument dat al door Arabische zeevarenden werd gebruikt). Ook beschrijft hij de allereerste kijk- en schatmethoden om de hoogten te bepalen van kunstwerken als pyramiden. Zo bepaalde Thales van Milet (ca. 640-550 jaar voor onze jaartelling) de hoogte van de pyramide van Cleops met hulp van zijn schaduwmethode en de lengte van zijn lichaam.

Deze en andere ‘primitieve’ methoden zijn gedetailleerd besproken in dit leuke praktische boekje. In de hoofdstukken Indirecte hoogte- en dieptemetingen en Indirecte afstandsmetingen komen nagenoeg alle ooit en nog steeds te gebruiken meetmethoden aan de orde, zoals de Napoleonmethode, met de kompas afstanden meten en de stokmethode. Alle technieken en methoden zijn uitgebreid voorzien van schetjes, tekeningen en wiskundige informaties om alleen of in een groep allerlei metingen te verrichten.

Postzegels zorgen voor maatgerichte informatie.

ISBN 978-3-86686-106-0, “Daumensprung und Jakobsstab”, Wolfgang Regal, Conrad Stein Verlag, deel 106, 2e oplage, 80 pagina’s.