Japanse sangaku's geven een verrassende meetkunde

Sangaku of San Gaku is een wiskundige Japanse puzzel, die zijn oorsprong vindt in de Edoperiode (1603-1867). Ze zijn voornamelijk terug te vinden in Japanse tempels en in Shinto-Kapellen in de vorm van houten panelen aan een wand of op houten tafels. De Sangaku werd meestal in kleur geschilderd en zorgt voor veel puzzelplezier. De eerste Sangaku’s met geometrische motieven stonden vermoedelijk in de eerste helft van de 17e eeuw midden in de belangstelling van Japanse wiskundigen.

Sangaku's

De oudste nog bewaard gebleven beschilderde tafel stamt uit het jaar 1683. In de Zebra-reeks verscheen onlangs het boekje “Sangaku’s - Schoonheid van de meetkunde zonder woorden”, geschreven door Jeanne Breeman en Hans van Lint. Het boekje is bedoeld voor vwo-leerlingen die in keuzeuren kennis kunnen maken met bijzondere en aantrekkelijke wiskundige onderwerpen. Zij laten de leerlingen meetkundige figuren met prachtige vormen en kleuren zien en hebben gezorgd voor verdiepende opgaven.

Met een programma als GeoGebra is het mogelijk om met sangaku’s aan de slag te gaan. De auteurs geven aan de hand van voorbeelden met GeoGebra een aanzet tot het geometrische en wiskundige spel met definities, stellingen en theorie uit de vlakke meetkunde tot oplossingen te komen. Met de 48 Sangaku’s in het boekje zijn er genoeg voorbeelden en opgaven voor vele uren spelplezier. Voor vwo-leerlingen en wiskundigen een inspirerende publicatie.

ISBN 978-90-5041-145-5, “Sangaku’s”, Hans van Lint en Jeanne Breeman, Epsilon Uitgaven, 2015, deel 42, 64 pagina’s.