Kleur speelt rol in cultuur en maatschappij

Kleur en visuele perceptie zijn innig met elkaar verbonden. Beide aspecten kunnen niet buiten elkaar. Van alle informatie die wij dagelijks tot ons nemen heeft bijna 80 procent een visueel karakter. Of wij die hoeveelheid visuele informatie werkelijk herkennen en verwerken is maar de vraag.

Farbe: Arbeitshefte Kunst für die Sekundarstufe II

Onderzoek naar de werkelijke opname van visuele indrukken is nog altijd een onder-deel van de wetenschap van de fysiologie, psychologie en visuele perceptie. De optische informatie geeft een beeld over vormen enerzijds en over kleuren anderzijds. Kleur speelt daarbij een uiterst belangrijke rol en heeft zelfs veel invloed op esthetische en psychologische aspecten in het leven van mensen en waarschijnlijk in dat van andere levende wezens en organismen. Kleur is zo belangrijk dat ook binnen de leerprogramma’s van alle vormen van scholing en opvoeding over kleur ervaren en geleerd moet worden.

Voor het leerprogramma in de hoogste VWO klassen is lesmateriaal ontwikkeld in de vorm van het werkschrift ‘Farbe’. Naast een uitgebreide theoretische en praktische inleiding over kleur en kleurgebruik bevat het werkschrift veel informatie over kleur uit andere leerboeken en vele verwijzingen naar nog te raadplegen studieboeken en literatuur. In vier gedeelten wordt het thema kleur behandeld, binnen de onderdelen “Grondbeginselen van kleurwaarneming”, “Esthetische aspecten in de kleurenleer”, “Functies van kleur binnen de schilderkunst” en “Functies van kleur in de architectuur en de visuele omgeving”.

Kleuren zien en kleuren benoemen leveren geen objectieve resultaten op. Wel zijn er afspraken gemaakt om kleuren onderling te vergelijken. In het begin door het ontwikkelen van kleurencirkels, kleurendriehoeken en kleurenbollen (zoals de kleurenkogel van de bekende romantische kunstschilder Philipp Otto Runge). In het algemeen geldt de Engelse wis- en natuurkundige Sir Isaac Newton (1642-1727) als één van de eerste onderzoekers, die door een experiment met een prisma en invallend licht aantoonde dat het zichtbare licht is opgebouwd uit een spectrum van kleuren met een golflengte tussen 380 en 780 nanometer.

De werking van ons oog is verklaard en de kleurencirkel van Johannes Itten staat centraal in het gedeelte over de ordening van kleuren. Natuurlijk is er tevens aandacht voor de begrippen kleurcontrast, kleursynesthesie, kleurtoon, kleurharmonie, kleurmenging en kleurgebruik in kunst en cultuur. Voor iedereen met werk of interesse in kleur is dit een uitstekende informatieve brochure over een onderdeel van visuele perceptie.

ISBN 978-3-12-205920-0, “Farbe”, Ulrich Hamm, Ernst Klett Schulbuchverlag, 2012, 40 pagina’s