Kleurharmonie en de ordening van kleur

Van het succesvolle studieboek en standaardwerk “Harmonielehre der Farben” van de international bekende en erkende kleurenspecialist Harald Küppers verscheen bij uitgeverij Dumont Buchverlag de tweede druk. Harald Küppers is in staat om kleur, kleurwaarneming en kleurgebruik op een duidelijke en plezierige wijze te behandelen. Bij de uitleg van de verschillende onderdelen van de kleurenleer gaat hij ervan uit dat de lezer op de hoogte is van de theoretische grondslagen van het zien en waarnemen.

Harmonielehre der Farben

Op basis van deze feiten verklaart hij het onderlinge verband tussen de kleuren en het uiteindelijke ontstaan van een harmoniewerking tussen verschillende kleuren. De auteur behandelt het onderwerp na zijn voorwoord en uitgebreide toelichting in vier gedeelten. In het eerste deel geeft de auteur een compacte inleiding in de algemene kleurenleer. Ook gaat hij in op het verschijnsel van de kleurenzienstoornis, ook wel kleurenblindheid genoemd. Van bijzondere waarde is zijn beschrijving van de psychologische betekenis van kleuren. Het tweede deel beschrijft de achtergronden en grondbeginselen van een nieuwe harmonieleer voor de zintuiglijke waarneming van kleuren.

Ontwerpvoorbeelden met composities van kleuren worden uitgebreid behandeld in deel 3. In een speciale bijlage zijn de bijbehorende kleurrijke voorbeelden weergegeven. Daarbij wordt verklaard, dat kleurcomposities door de waarnemer als harmonisch ervaren worden, indien tussen de kleurnuances een bepaalde verband bestaat. Wordt aan deze voorwaarde niet voldaan, dan is er in het algemeen sprake van een disharmonie in de kleurcompositie. Het boek krijgt een bijzondere waarde door de zeer uitgebreide en boeiende besprekingen over de historische ontwikkelingen van kleurwaarneming en kleurenleer.

Meerdere bekende wetenschappers en onderzoekers presenteerden een eigen en soms uniek beeld van het ontstaan van kleuren, de kleurbeleving, kleurharmonie en de ordening van kleuren. Harald Küppers start zijn historisch overzicht met beschrijvingen over de geniale verklaringen van Leonardo da Vinci (1452-1519). Hij vervolgt onder andere met de gepresenteerde theorie over kleur door Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832), de kleurenkegel van Philipp Otto Runge (1777-1810) en over de kleurencirkel van Albert Henry Munsell (1858-1918).

Van alle besproken theorieën of praktische uitwerkingen zijn de resultaten in kleur afgedrukt. Daarbij krijgt het boek een bijzondere praktische waarde voor iedereen, die werkt met kleur of zich interesseert voor het fenomeen kleur in het algemeen. Door de manier van beschrijving van de onderwerpen en het opnemen van vele kleurrijke illustraties is dit prachtige boek ook geschikt voor leken en voor studenten op de kunstacademie.

ISBN 3-7701-2192-9, “Harmonielehre der Farben”, Harald Küppers, DuMont Buchverlag, 1999, 248 pagina’s.