Kunstenaarsboek als unieke creatie van beeldende kunst

De tentoonstelling “Kunstenaarsboeken na 1950 - Van Picasso tot Sol LeWitt” in het Museum Meermanno toont tot en met 31 juli 2014 het ontstaan van door kunstenaars geïllustreerde boeken. Eind van de 19e eeuw ontstaat in Frankrijk het genre van het “livre de peintre”, een luxe tekst-uitgave waaraan een beeldend kunstenaar een prominente bijdrage leverde.

Van Picasso tot Sol LeWitt

Meestal bevatten de zogenoemde kunstenaarsboeken, gemaakt in opdracht van de uitgever, van een particulier of op eigen initiatief van de kunstenaar zelf, meerdere originele illustraties en zichtbaar het visitekaartje van de meewerkende kunstenaar. Bekende kunstenaars als Bonnard, Dalí en Matisse hebben boeken in dit genre gemaakt. Het museum toont in meerdere ruimten en op een overzichtelijke wijze een grote schat aan verrassende en verwonderlijke kostbare werken. Ter illustratie van de voorgeschiedenis van het kunstenaarsboek opent de tentoonstelling met een aantal klassieke voorbeelden van het “livre de peintre”, waaronder werken van Picasso en Giacometti. Herkenbaar kreeg na 1950 het kunstenaarsboek een ander karakter. Het werd een kunstwerk in boekvorm en de beeldend kunstenaar kreeg vooraf een grote invloed op inhoud en vormgeving. Meerdere kunstenaars grepen de kans om uitdrukking te geven aan hun idee, visie of concept, en soms ook als een medium om hun stijl van kunst meer bekendheid te geven en voor een breder publiek toegankelijk te maken. In het begin van de nieuwe trend in de ontwikkeling van het kunstenaarsboek was er weinig belangstelling vanuit het publiek voor de meestal rommelig uitziende publicaties. Inmiddels ziet de markt er anders uit en worden voor kunstenaarsboeken, voorzover ze beschikbaar komen, hoge prijzen betaald. Voor de boeken van onder andere Dieter Roth, Ed Ruscha en Sol LeWitt is belangstelling.

Het is een prachtig gezicht om de variatie aan kunstenaarsboeken en hun specifieke invullingen te kunnen bewonderen in een gezellig en waardevol museum en tevens het “Huis van het boek”. Bij de tentoonstelling verscheen een rijk geïllustreerde en uiterst informatieve catalogus.

Museum Meermanno, Prinsessegracht 30, NL-2514 AP Den Haag, www.meermanno.nl.