Kunstzinnige parallellen in oeuvres van Dalí en Warhol

In de wereld van kunst, kunstuitingen en in de kunstgeschiedenis waren de Spaanse kunstenaar Salvador Dalí (1904-1989) en de Amerikaanse kunstenaar Andy Warhol (1928-1987) zonder enige twijfel de twee meest besproken en spraakmakendste artiesten van de 20e eeuw. Bovendien zijn zij de belangrijkste vertegenwoordigers van respectievelijk het surrealisme en de pop art kunststroming. Veel kunstwerken uit hun oeuvres zijn inmiddels benoemd als iconen van de moderne kunst en zijn overal waar deze werken worden getoond gewaardeerde trekpleisters voor de musea.

Salvador Dalí & Andy Warhol

Ondanks de verschillende kunststijlen in hun kunstuitingen hadden de kunstenaars een grote gemeenschappelijkheid in hun benaderingen van de rol van publiciteit en het bewerken van hun fans en van de pers. Beiden bewogen zich in de openbaarheid excentriek en extravagant. En in het leven zonder de kunst zijn er ook veel bijzondere overeenkomsten tussen beide kunstenaars. Auteur Torsten Otte geeft in zijn boek een beeld van de biografieën van beide kunstenaars en uitgebreide beschrijvingen over persoonlijke levensstijlen, belevenissen, visies op het leven, maatschappij, milieu en de jacht naar bekendheid en rijkdom.

Hij reconstrueert als het ware de weg naar hun internationale betekenis en erkenning als kunstenaars. Hij maakte voor zijn opzet gebruik van literatuur en vooral van de resultaten uit meer dan 130 interviews. Het geheel is een interessant leesboek geworden met heel veel verrassende feiten en beschrijvingen van gebeurtenissen, die zelden in deze vorm zijn gepubliceerd. Aan de hand van de inhoud van brieven van personen die regelmatig omgingen met de kunstenaars krijgen lezers meer te weten over het boeiende en persoonlijke leven van Dalí en Warhol.

Het boek sluit af met een gedeelte dat tientallen foto’s bevat, waarvan meerdere nooit eerder gepubliceerde opnamen. De foto’s zijn gemaakt door eminente fotografen als David Bailey, Ron Galella, Cecil Beaton, Philippe Halsman, Peter Beard en Andy Warhol. Het boek begint met een compacte biografie van beide kunstenaars, wiens ouderlijke wortels in Europa lagen. Warhol is overigens in de USA geboren.
Zowel Salvador Dalí als Andy Warhol voelden zich sterk aangetrokken tot hun respectievelijke moeders en spraken ook regelmatig over de moederlijke gevoelens. Het Amerikaanse tijdschrift TIME Magazine speelde een belangrijke rol in de promotie van de werken van Salvador Dalí.

Verzamelaars van postzegels worden regelmatig verrast op het verschijnen van kunstwerken van Andy Warhol op frankeergeldige postzegels.Thematische postzegelverzamelaars vinden in het thema Kunst een fascinerend aanbod aan kunstwerken van Salvador Dalí op postzegels.

De reguliere ontmoetingen, gesprekken en gezamenlijke activiteiten vonden voornamelijk plaats in een periode van de 60-er en 70-er jaren van de 20e eeuw in de USA. Beide kunstenaars waren in hun jonge jaren erg verlegen. Beiden gingen daarmee op een bepaalde wijze om. Later ontwikkelde Dalí zich als een extraverte persoon en Warhol zich als een introverte persoon. Hoe Dalí zich als extraverte kunstenaar demonstreerde en voorzag van bijzondere kleding, voorwerpen en opmaak is zeer bekend bij de vele liefhebbers van zijn optredens, video’s, films, publicaties en zijn openingen van exposities. De auteur geeft daarvan een fascinerende beschrijving en heeft uit de interviews ervaren dat beiden regelmatig aandacht trokken met provocerende en schokkende sexuele opmerkingen, toespelingen en grappen.

Een andere overkomende typische eigenschap van de kunstenaars was dat zij hypochonders waren. De rol van Gala, de vrouw van Dalí, is eveneens uitgebreid beschreven. Gala speelde in het leven van Salvador Dalí een dominante rol en zette Dalí aan tot extra producties van schilderijen en objecten. De basis voor zijn fortuin legde Dalí tijdens zijn verblijf in de USA. Hij bezocht meerdere malen voor kortere tijd de USA en rond de 60-er jaren voor langere tijd.

In die periode ontmoette hij Andy Warhol en werkte al snel met hem samen op het gebied van promotie van kunst. Dalí met zijn surrealisme en Andy met pop art. In de kunstwereld wordt Dalí wel de vader van de pop art genoemd door onder andere zijn werken in de 30-er jaren. De auteur onderzocht ook of er echt sprake was van een vriendschap tussen de kunstenaars. Een dubbelgeweldig boek voor Warhol en Dalí fans en voor kunstliefhebbers van het surrealisme en de pop art stroming. Dit unieke boek van Torsten Otte zou zo maar verplichte leerstof voor docenten en studenten kunstgeschiedenis kunnen zijn.

ISBN 978-3-85881-774-7, “Salvador Dalí & Andy Warhol”, Torsten Otte, Verlag Scheidegger & Spiess, 2016, 416 pagina’s.