Leonardo da Vinci als een architect en groot inspirator

Op 15 april 1452 werd Leonardo da Vinci geboren in een dorp in de omgeving van Vinci. Het was een onecht kind van zijn vader, ontstaan uit een korte relatie tussen hem en een boerenmeisje. Zijn vader trad nog in hetzelfde jaar in het huwelijk met een andere vrouw uit een rijke familie.

Leonardo da Vincis Maschinen

De kleine Leonardo mocht door zijn afkomst alleen naar een lagere school om lezen, rekenen en schrijven te leren. Als kind hield hij sterk van het leven op het boerenland, van muziek en van tekenen. Hij groeide op in het huis van zijn vader, die door zijn beroep als notaris in Florence een invloedrijke klantenkring bezat. Het talent voor tekenen bracht Leonardo in contact met de kunstenaar Verrocchio, waar hij werkte van 1470 tot 1477 in het atelier van Verrocchio. Daar ontmoette hij kunstzinnige tijdgenoten Botticelli, Perugino en Lorenzo di Credi. Leonardo kreeg al snel bekendheid als schilder en verliet in 1483 Florence voor werk in Milaan. In Milaan werkte hij tot 1499 in dienst van de Hertog van Milaan, Ludovico Sforza. Hij werkte meer dan 10 jaar als een paard aan een monumentaal standbeeld voor Sforza. Er was ruim 60 ton brons gereserveerd en aanwezig op het erf van het kasteel. Eind 1493 stond het model klaar om gegoten te worden. Het 7 meter hoge model is nooit gegoten en in 1499 bij de inname door de Fransen van Milaan werd het brons voor kanonskogels gebruikt en het model werd slechts een schietschijf. In de periode van 1495-97 schilderde Leonardo het beroemde Avondmaal op een muur. Hij realiseerde ook veel van zijn beroemde uitvindingen in de periode van het werk in Milaan. In het voorjaar van 1502 wisselde hij van opdrachtgever en kwam in dienst van de Hertog van Valentino. Al spoedig verliet Leonardo deze dictator en vestigde zich weer als schilder in Florence. Daarna was hij afwisselend aan het werk in Milaan en Rome om uiteindelijk in 1516 Italië definitief te verlaten om in dienst te treden van de Franse koning. In zijn bagage zat het schilderij van de Mona Lisa, waaraan hij drie jaar heeft gewerkt. Ook werden er steeds meer machines en onderdelen door hem ontworpen. Het machtige aantal van ruim 6000 manuscripten wordt gehaald. Daaronder bevinden zich vele van zijn technische tekeningen, studies en ontwerpen. De beweging staat daarin centraal. Op 2 mei 1519 overleed Leonardo in het Franse Amboise, in het slot Clos-Lucé en ligt begraven in de kapel van St.Hubertus in het kasteel van Amboise. Clos-Lucé is een kasteel in Amboise waar Leonardo da Vinci de laatste drie jaren van zijn leven woonde. Het is nu een museum over het leven en werk van Leonardo da Vinci. Het beschikt over veel voorbeelden van zijn uitvindingen. Via verervingen kwam een groot deel van de schets- en ontwerpbladen weer in de openbaarheid onder de benamingen Codex Atlanticus, Codexen Madrid I en II en Codex Leicester. De nagebouwde mechanische modellen met veelal een mogelijkheid om zelf de bewegingen te veroorzaken zijn verzameld in meerdere expositieconcepten. De modellen zijn uiterst leerzaam voor jong en oud. In de tentoonstelling “Leonardo da Vincis Machines” in het Stadmuseum Borken was in 2011 een deel van zijn machines te bewonderen en te bedienen. Bij deze expositie hoort een publicatie met beschrijvingen en foto’s van modellen en afdrukken van de ruim 500 jaar oude historische schetsen.

Stadtmuseum Borken, Marktpassage 6, D-46325 Borken, www.stadtmuseum-borken.de.