Leonardo da Vinci leerde van observatie in de natuur

7 mei 2014

De wereldberoemde en geniale geleerde natuurwetenschapper Leonardo da Vinci (1452-1519) wist in zijn tijd als geen ander zijn observaties van het leven en van de natuur om te zetten in gedetailleerde en perfecte tekeningen en schetsen. Vele notitieblokken en grote tekenvellen liet hij voor wetenschappelijke studie en leermomenten achter.

Leonardo da Vinci leerde van observatie in de natuur

Leonardo da Vinci - Vorbild Natur

Heel veel materiaal is gelukkig in goede conditie bewaard gebleven en is ruim toegankelijk gemaakt voor studiedoeleinden en ontwerpers van tentoonstellingen. Meerdere wetenschappelijke instituten, musea en verzamelaars bezitten de uiterst inspirerende werken en op geregelde tijden worden deze waardevolle schatten aan het publiek getoond. Het zijn vooral zijn technische ontwerpen en bouwtekeningen van apparaten, voorwerpen en systemen, die hebben gediend om zijn ontwerpen in echte en aanraakbare objecten om te zetten. Natuurlijk zijn er enkele aanpassingen gedaan om alles werkzaam en hanteerbaar te maken. Zijn observaties van bewegingen in de natuur zijn daarmee werkelijkheid geworden en kunnen bewonderd worden in een expositie in het Deutsches Museum in München, die nog blijft tot en met 3 augustus 2014.

Leonardo da Vinci is ondermeer bekend geworden door zijn wetenschappelijke beschrijvingen en tekeningen van het menselijk lichaam, de natuur, fauna en flora, zijn architectuur en zeker ook door zijn prachtige schilderstukken, zoals de Mona Lisa, het laatste Avondmaal en vele andere schilderijen. In zijn meesterwerken experimenteerde de meester met het samenbrengen van de kunst en de wetenschap in zijn techniek van het schilderen. Hij beschreef zijn kennis en kunde daarover in zijn belangrijke publicatie “Codex Urbinas Latinus”. Voor efficiënte en doelgerichte oorlogsvoering ontwierp hij op papier een aantal krachtige oorlogsmachines. Door studie, gevoel en interesse heeft hij zich kunnen ontwikkelen als een expert in bouwkunst en roterende bewegingen.

Zijn getekende objecten en systemen zijn volgens de geschiedenis in zijn leven nooit gerealiseerd. Dankzij bijzondere inspanningen is het gelukt om zijn ontwerpen in realistische modellen om te zetten. Soms in verkleinde uitvoering en soms op ware grootte. Regelmatig startte Leonardo da Vinci een onderzoek naar mogelijkheden om te gaan vliegen als mens. Zijn aantekeningen en schetsen gelden als visionair, origineel en van uitzonderlijke betekenis voor de ontwikkeling van de luchtvaart. Verrassend is zijn studie naar het ontwerpen van hydraulische machines voor waterbeheersing.

De tentoonstellingsmakers laten de geweldige overeenkomst zien tussen de natuur en de technologische ontwikkeling, waar wij thans dankbaar gebruik van maken. Voor deze innovatieve ontwikkelingen legde Leonardo da Vinci misschien wel de grondslag. In de forse catalogus laten de samenstellers een schat aan ontwerpen en overeenkomsten met de huidige wetenschap en techniek vanuit veel gezichtspunten zien. Het boek bevat een lijst met de belangrijkste stappen en gebeurtenissen uit zijn leven. Een mooie en waardevolle publicatie als inspiratiebron voor alle personen met belangstelling voor wetenschap en techniek.

ISBN 978-3-7774-2090-5, “Leonardo da Vinci - Vorbild Natur”, Patrick Boucheron en Claudio Giorgione, Hirmer Verlag, 2013, 207 pagina’s.

Deutsches Museum München, Museumsinsel 1, D-80538 München, www.deutsches-museum.de.