Magritte’s werk combineert fantasie, dromen en realiteit (3)

René Magritte definieerde zijn resultaat van schilderen als een denkkunst. Ondanks zijn bekende verzet tegen het automatisme als centrale procedure van het surrealisme, leek hij een intellectuele waarde toe te kennen aan de depersonalisatie en objectiviteit van die automatische reproductie van zijn werk. De bedachte Magritte-machine is niet coherent en een geheel op de manier van een systeem; het is eerder een interactieve procedure met ontdekking.

Museo Nacional Thyssen-Bornemisza

Alle kunst van Magritte is in het algemeen een reflectie op de schilderkunst zelf. Wat in een schilderij wordt onthuld, hetzij door contrast, hetzij door tegenstrijdigheid, is niet alleen het object, maar ook de representatie ervan, namelijk het schilderij zelf. Wanneer schilderen zich beperkt tot het reproduceren van de werkelijkheid en het schilderij verdwijnt en pas weer verschijnt als de schilder alles op gespannen voet zet.

Uiteindelijk wordt het schilderij weer pas zichtbaar door de paradox, het onverwachte, het ongelooflijke en het vreemde. Om de paradox te realiseren gebruikte hij de klassieke middelen van de metaschildering, van de representatie van de representatie (een schilderij in een schilderij, in het raam of in de spiegel, een figuur van achteren gezien), die bedrog wordt in zijn werk. De opgebouwde expositie en keuze van de werken analyseren deze metapicturale structuur, die een rode draad vormt tussen de verschillende secties.

De expositie in Madrid geeft daarmee op een geheel andere wijze inzicht in de soms magische achtergronden van de ideeën van kunstschilder en surrealist René Magritte. Hij maakte in zijn voorstudies schetsen en aantekeningen en nam regelmatig ook het fototoestel om inspiratie te verzamelen.
Bron: persbericht bij de expositie “La máquina Magritte”.

Museo Nacional Thyssen-Bornemisza, Paseo del Prado 8, E-28014 Madrid, www.museothyssen.org.