Metamorphose van Escher toegevoegd aan de collectie

In 2011 presenteerde het museum Escher in Het Paleis een nieuwe opstelling van de beroemde 7 meter lange Metamorphose in één van de mooie zalen van het museum. Maurits Cornelis Escher (1889-1972) ontving in 1967 de opdracht van de toenmalige Esthetische Dienst van de P.T.T. zijn beroemde Metamorphose II met 3 meter uit te breiden waardoor de totale lengte van het werk op 7 meter zou uitkomen.

Escher in Het Paleis

Escher in Het Paleis zal deze prent voor het eerst sinds dertig jaar aan het publiek laten zien. In een nieuwe visie op het grafische werk van Nederlands beroemdste graficus M.C. Escher met de fascinerende hoofdthema’s eeuwigheid en oneindigheid is het voor het museum fantastisch dit werk zonder begin en einde te kunnen tonen. Door de onorthodoxe, ronde lijst maakt het in de nieuwe opstelling niet uit waar de kijker begint met dit beeldverhaal vol verrassende veranderingen. Beide voorlopers van deze prent, de Metamorphose I uit 1937 en de Metamorphose II, gemaakt tussen november 1939 en maart 1940, zijn al een integraal deel van de expositie.

Het was tot nu toe niet mogelijk de prent van bijna 7 meter in Het Paleis te hangen. De oplossing is gevonden in een speciale ronde lijst. Hierdoor is het werk letterlijk en figuurlijk de kroon op de succesvolle expositie “Escher tot in de eeuwigheid”. De Metamorphose III komt in het midden van de laatste zaal van de tentoonstelling bij alle belangrijke prenten. Door deze bijzondere opstelling van de enorme houtsnede ervaart iedereen direct de “Escher- koppeling” van eeuwigheid en oneindigheid: tijd en ruimte zijn verenigd tot een organisch geheel. Wie het hele 7 meter lange kunstwerk wil zien, moet door blijven lopen. Dan veranderen de geometrische vormen in bloemen waar bijen op kruipen, salamanders worden een honingraat, zeilscheepjes worden vissen, waarna het lichte water in paarden verandert. Een van de nieuwe motieven is het tweetal bijen, dat honing uit bloemen zuigt.

“Salamanders”, een oud motief uit de Metamorphose II, hergebruikt in nr. III en “Vissen”, een gedeeltelijk nieuw motief uit Metamorphose III, M.C. Escher, 1967-68. © The M.C. Escher Company BV, Baarn.

De graficus M.C. Escher voltooide een huzarenstuk door de 33 blokken met een eierlepeltje af te drukken. Soms ging er wat mis, zoals bij de salamanders waarvan hij sommige na het afdrukken met een kleurpotlood een extra streepje gaf. Een andere keer was het gewoonweg makkelijker golfjes onder de bootjes, of planten bij de paarden met de hand in te kleuren. De Metamorphose III is een wonderbaarlijk mooie cirkel van kunst. Het is een belevenis hier langs te lopen en een uitdaging begin en einde te vinden. Al doende ontdekt men steeds weer andere dingen. Er zijn vele unieke kunstwerken van M.C. Escher te bewonderen.

Escher in Het Paleis, Lange Voorhout 74, NL-2514 EH Den Haag, www.escherinhetpaleis.com.