Neurologische verklaringen voor optische verschijnselen (2)

De auteur, die tientallen jaren onderzoek deed aan het proces van zien en waarnemen, presenteert in dit boekje niet alleen een schat aan optische illusies om lezers te verbazen, maar geeft ook verklaringen op basis van de huidige neurowetenschap. Een bijbehorende QR-code brengt elk van de meer dan 50 visuele fenomenen op zijn website in beeld.

Optische Täuschungen und andere auβergewöhnliche Sehphänomene

Daar kun je dynamische effecten zien en meerdere parameters interactief wijzigen. Van kleur tot beweging tot vorm en cognitieve verschijnselen is er voor elke lezer interessante en waardevolle informatie. In zijn inleiding in het boek gaat de auteur in op een aantal begrippen uit de oogheelkunde, waarbij de fysiologie van het oog zeker een rol speelt. Een algemeen geldende definitie voor het verschijnsel van optisch bedrog of het waarnemen van vreemde gewaarwordingen is uiterst lastig te formuleren. Toch is het de auteur gelukt om bij alle afgebeelde verschijnselen een verklaring op te stellen.

De keuze van de afbeelding voor de titelzijde van deze zeer leerzame publicatie maakt dit boek extra spannend voor liefhebbers van optische illusies. De wijze waarop de auteur de uitgekozen illusies bespreekt maakt het geheel tot studieboek voor studenten psychologie, oogheelkunde, neurologie, fysiologie en kunst.

De bovenste vertegenwoordigt de Münsterberg-illusie, de onderste is de illusie van de betegelde cafémuur geworden vanwege de gemiddelde helderheid van de "cementvoegen". Alles lijkt hier scheef; alleen een liniaal kan ons helpen om het verschijnsel te verklaren. Het “scheve” beeld is door Hugo Münsterberg (1863-1916) meer dan 100 jaar geleden aangegeven en verklaard. Afbeeldingen uit het boek: Optische Täuschungen.De Duitse Post zorgde voor een geweldige sensatie door de uitgifte van een reeks illusiepostzegels.

Voor het behandelen van de geselecteerde optische en visuele fenomenen koos de auteur voor een indeling in verschijningsvormen, zoals kleur, bewegingsverschijnselen, hoekverwisselingen, helderheidsfenomenen, grootte en ruimte en vorm- en cognitieve fenomenen. Bij elke behandeling zijn één of meerdere bronnen aangegeven en het educatieve en vermakelijke boek sluit af met een trefwoordenregister.

ISBN 978-3-942825-97-9, “Optische Täuschungen und andere auβergewöhnliche Sehphänomene", Michael Bach, Dr. Reinhard Kaden Verlag, 2022, 122 pagina’s, € 27,80.