Rauschenberg en Tinguely in kunstzinnige samenwerkingen

Toen Jean Tinguely in 1960 voor de eerste maal New York bezocht, ging de reputatie als beeldenstormer hem al ver vooruit. Hij ontwierp direct na zijn aankomst een echt moorddadig kinetisch object, dat hij zijn “Homage to New York” (HTNY) noemde, geheel naar het door Robert Rauschenberg ontworpen kleine object “Money Thrower for Tinguely’s H.T.N.Y.

Robert Rauschenberg - Jean Tinguely. Collaborations

In de eerste lijn is dit kinetische object ontworpen als een brenger van geluk met zilveren dollars, twee metalen veren en stroomaansluiting voor de verwarming van het geheel. Het kunstwerk van Rauschenberg markeert het begin van een langdurige vriendschap en samenwerking tussen beide kunstenaars. De kunst moest weer dichter bij de mens worden gebracht en Tinguely wist hoe hij dat zou kunnen bereiken. In de tuin van het Museum voor Moderne Kunst in New York maakte hij samen met anderen zijn reuze constructie “Homage to New York” uit afvalmaterialen en stak het geheel in het bijzijn van genodigden in de brand. De kranten in New York en ver daar buiten schreven vol lof over Jean Tinguely en Robert Rauschenberg. Beide kunstenaars maakten kinetische kunst en inspireerden elkaar bij de ontwerpen. In de ontwerpen van Tinguely vindt de kijker in de meeste kunstwerken een draaiend onderdeel in het kinetische kunstwerk van schroot en andere vormen van overtollige materialen op de afvalberg. Werk van Rauschenberg bevat in het algemeen ook afval, maar dan in een statisch geheel opgenomen. Beide kunstenaars zijn inmiddels wereldbekend geworden en hun kunstwerken gevraagd door de meeste vooraanstaande musea. De vaak gedurfde kunstwerken vinden bij bezoekers van exposities veel waardering. Bij de expositie “Robert Rauschenberg - Jean Tinguely. Collaborations” in het Museum Tinguely in Basel in 2010, verscheen het gelijknamige boek als kunstdocument met alle beschrijvingen van de gemeenschappelijke projecten en de bewijzen van de vriendschap tussen de beide kunstenaars. Zij veroorzaakten een ware revolutie in de kunst, die door velen werd gewaardeerd. Met lef, durf en kennis van materialen hebben zij een geweldige discussie op gang gebracht met voor- en tegenstanders van kinetische kunst met het gebruik van voornamelijk afvalproducten. Het boek als tweetalige catalogus geeft op uitgebreide wijze een beeld van de sfeer tijdens de vriendschap en de prestaties op kunstgebied. Voor liefhebbers van kunst, voor studenten Kunstgeschiedenis en Beeldende Vorming en voor iedereen met belangstelling voor de ontwikkelingen in kinetische kunst een waardevol boek.

ISBN 978-3-86678-354-6, “Robert Rauschenberg - Jean Tinguely. Collaborations”, Roland Wetzel, Kerber Verlag, 2009, 243 pagina’s (D/E).