Rol voor licht en verlichting bij exposeren kunstwerken

De wijze waarop musea hun kunstwerken aanlichten heeft direct invloed op het zien en waarnemen van de werken door de bezoekers. Daarbij staat een optimale kleurreproductie en kleurbeleving bij het ervaren van de afbeeldingen op het kunstwerk voor zowel het museum als de bezoekers centraal. Het uitlichten van kunstwerken is een nauwkeurig karwei en luistert ook nauw in de manier van het beheer ervan.

Color Science and the Visual Arts

De keuze van natuurlijke en kunstmatige verlichting hangt van meerdere factoren af. Meestal is er sprake van een af te spreken compromis tussen de eigenaar van het kunstwerk en de conservator. Kleuren en licht hebben een natuurlijke relatie, maar kunnen met hulpmiddelen een positieve of een negatieve uitwerking hebben op de te exposeren kunst. Om optimaal te kunnen kiezen moeten alle partijen goed op de hoogte zijn van de eigenschappen van licht op de werken en de omgeving en is de keuze voor een bepaalde lichtbron ook afhankelijk van de inhoud van het uit te lichten kunstwerk.

Basiskennis van kleurentheorie is een aanbeveling om in praktische situaties optimale resultaten te kunnen bereiken. Kleurendeskundige Roy S. Berns brengt in zijn boek alle aspecten en aandachtspunten rondom het gebruik van kunstlicht en het bereiken van een ideaal kleurgebruik op een overzichtelijke wijze. Dankzij vele kleurrijke illustraties is een leerboek ontstaan voor conservatoren, ontwerpers en bouwers van tentoonstellingen, fotografen, curatoren en restaurateurs van kunst.

In het elektromagnetisch spectrum bevindt het voor de mens zichtbare licht tussen golflengten 380 en 780 nm. Spectrale kleuren zijn zichtbaar.

De auteur schreef onder andere dit boek voor twee typen personen: professionele personen werkzaam in een museale omgeving en docenten en studenten in opleidingen aan de kunstacademie. Dankzij de ruim 200 illustraties in kleur is een referentieboek ontstaan met een vleugje wetenschap en vooral met een praktische benadering van de belangrijkste aspecten van het belichten en uitlichten van kunst.

In de zeven samenhangende hoofdstukken van dit leer-, instructie- en referentieboek komen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde: “Spectrale metingen”, “Kleur en de ruimtelijke waarneming”, “Het visueel en numeriek vastleggen van kleur”, “Het exposeren van kunstwerken” en “Het onderzoeken van schilderijen”. In zijn inleiding beschrijft de auteur een aantal praktische ervaringen, het resultaat van een aantal gesprekken tussen personen uit de museale kring en een toelichting op de afzonderlijke hoofdstukken. Het geheel is afgesloten door een literatuuroverzicht en een uitgebreid trefwoordenregister. Door de vele praktische benaderingen van het gebruik, meten en reproduceren van het fenomeen kleur in de kunst is dit studieboek ook geschikt voor gebruik door de kleurenadviseur en gebruikers van kleur.

ISBN 978-1-60606-481-8, “Color Science and the Visual Arts”, Roy S. Berns, Getty Publications, 2016, 208 pagina’s.