Rorschach-testplaatjes zien om daarmee te beoordelen

27 juli 2018

In de psychologie en psychiatrie worden de bekende testplaatjes van de beroemde Rorschachtest bekend verondersteld. Als kind speelde Hermann Rorschach met een figuren- en vormenspel dat bekend stond als klecksografie. Bij dit spel maak je zelf met druppels inkt op velletjes papier flinke vlekken. De velletjes worden snel nadat de inkt is aangebracht dubbelgevouwen, aangedrukt, weer opengevouwen en gedroogd. Er zijn dan symmetrische creatieve figuren ontstaan.

Rorschach-testplaatjes zien om daarmee te beoordelen

Zwitserse psycholoog Hermann Rorschach (1884-1922)

Door te experimenteren met meerdere inktkleuren ontstaan aantrekkelijke figuren waaraan met enige fantasie zelfs een betekenis te geven is. In het werk van de Zwitserse psycholoog Hermann Rorschach (1884-1922) konden deze figuren toegepast worden. In zijn in 1917 gestartte praktijk in Herisau begon hij zijn serie inktplaatjes voor te leggen aan zijn psychiatrische patiënten en ontdekte dat bepaalde patiënten anders reageerden op de figuren dan andere patiënten of testpersonen.

Daarmee is de zogenoemde Rorschach-inktvlekkenmethode geboren. De Rorschach-test heeft in het algemeen geen goede of foute antwoorden. Het gaat namelijk om hoe men kijkt en niet was men ziet. Hij ontwikkelde een praktische test met diagnostische resultaten en hield lezingen in zijn vakgebied om zijn test erkend te krijgen. Pas in het jaar 1921 presenteerde Rorschach zijn complete inktvlekkentest met 10 originele kaarten en een handleiding.

Rorschach-testplaatjes zien om daarmee te beoordelen - 2
Een fantasie inktvlek naar een idee van de Zwitserse psycholoog Hermann Rorschach.

In de USA werd deze test direct op grote schaal toegepast in de vorm van een persoonlijkheidstest. In het land waar alles in het groot wordt aangepakt werd deze test door critici aangeduid als pseudowetenschap en werd een verbod geëist om deze test niet toe te passen als een diagnostisch testinstrument. Als een resultaat van een studie door het instituut American Psychological Society werd in 2013 deze test als bruikbaar instrument in ere hersteld. Om het toepassen in de diagnostiek van waarde te laten zijn is het verspreiden van de figuren op de testkaarten niet gewenst, een dilemma voor de auteur Damion Searls, die juist met zijn biografie “The Inkblots” over het werk en de test van Rorschach heeft gepubliceerd. De test heeft een grote aantrekkingskracht.