Schilderen van illusies

Vanuit een passie voor het schilderen van levensechte voorstellingen heeft auteur en kunstenaar Christian Wahl een praktische handleiding geschreven over de unieke schilderstukken, die telkens weer zorgen voor verbazing en verwondering bij de opdrachtgevers, bewonderaars en kijkers. In zijn voorwoord van dit mooie plaatjes en instructieboek geeft hij een beeld van zijn werk als kunstschilder, inspirator en docent op het gebied van trompe-l’œil, of wel het schilderen van optisch bedrog.

Raumgestaltung mit Illusionsmalerei

Hij is sowieso onder de indruk van de wandschilderingen uit Pompeï en van de schilders Michelangelo en Tiepolo. Zij wisten als geen ander op een perfecte wijze om te gaan met kleur, compositie en perspectief. Via de met een vriend aan het eind van de 20e eeuw opgerichte Accademia Primavera geeft hij seminars, demonstraties en zomercursussen om deelnemers te leren hoe zij “bedrog” en optische illusies kunnen schilderen. Hij geeft aan dat iedereen een plaatje op de muur kan projecteren en dat kan kleuren en opmaken. Het resultaat is veelal zeer teleurstellend, omdat er meer komt kijken om een goede muurschildering te maken.

Het advies aan belangstellenden is dan ook dat zij zich eerst bekwamen in de theoretische en praktische aspecten van de muurschilderkunst in het algemeen en in het schilderen van trompe-l’œil in het bijzonder. In zijn verhandeling besteedt hij extra aandacht aan het fenomeen kleur en het gebruik van kleuren in de werken. Kleuren zijn namelijk niet alleen lichtreflecties, maar hebben aantoonbaar invloed op onze waarneming en lichaam. Ze kunnen personen ontspannen of opwinden. Ook heeft hij aandacht voor de klassieke verftechnieken, die door oude meesters veelvuldig werden gebruikt. Het geheel is kleurrijk geïllustreerd met werk van de kunstenaar zelf.

De lezer van het boek krijgt een goed beeld van de betekenis van kleur in een bepaalde ruimte. Volgens zijn ervaringen speelt de keuze van de kleur voor een ruimte mee bij de waardering van die keuze bij de gebruikers van die ruimte. De geschiedenis van het schilderen van illusies is overtuigend besproken. Voorbeelden uit de Renaissance, Barock en Jugendstijl laten de ontwikkelingen goed zien. Bij grote en bijzondere opdrachten kiest de schilder voor het maken van modellen van de ruimte en de muurschilderingen.

Naast de klassieke voorbeelden laat de auteur ook een geslaagde moderne toepassing in een eetcafé zien. Massieve kolommen worden weer leuk om naar te kijken en geven de ruimte een enorme extra diepte. Het boek eindigt met een aantal voorbeelden van schetsen, die dienden voor het uitvoeren van opdrachten en laat de auteur de lezer zien hoe hij werkt met deelnemers aan zijn seminars. Tenslotte bevat het boek een bescheiden lijstje met de verklaring van gebruikte begrippen en een lijstje met aanvullende literatuur.

ISBN 3 7667 1569 0, “Raumgestaltung mit Illusionsmalerei”, Christian Wahl, Callwey Verlag, 2003, 127 pagina’s.