Van een onschatbare waarde voor liefhebbers van illusies (63c)

Kort voor zijn overlijden in 1518 heeft hij zich tegenover de Italiaanse Kardinaal Luigi d’Aragona, die hem in Cloux bezocht, met geestdrift uitgelaten over zijn anatomische werk en verklaard, dat hij de lichamen van meer dan dertig overleden personen, mannen en vrouwen, had ontleed. Meerdere afbeeldingen verraden een fijnheid van het prepareren, die ondenkbaar is bij het werk van een oppervlakkige dilettant. Op verschillende bladen uit zijn nalatenschap treft men uiteenzettingen aan, waarin hij de bedoeling van zijn werk beschrijft.

Leonardo’s beeld van de natuurlijke mens

Het is niet bekend, wanneer Leonardo tot zijn embryologische onderzoekingen is gekomen. Zeker is, op grond van eigen mededelingen, dat hij eenmaal een zwangere vrouw heeft ontleed, terwijl hij in verdere studies naar de ontwikkeling voor de geboorte bij dieren, vooral runderen, veelvuldig ontledingen heeft verricht.

Een van de meest fascinerende bladen uit de gehele Windsorverzameling is afgebeeld op blad I. Leonardo heeft hier op indrukwekkende wijze de ligging van een foetus in beeld gebracht. Dankzij de interessante en deskundige toelichtingen van de auteur is deze publicatie van hoge waarde, die de lezers zal inspireren voor een eigen studie.

Leonardo’s beeld van de natuurlijke mens, J. Dankmeijer, Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek N.V. - Delft, 1959, brochure en tekeningenmap, 16 pagina’s en 12 anatomische schetsen van Leonardo.