Wegen naar hemel en hel in de fantasiewereld van Bosch

Kunstenaar en wegbereider van surrealistische kunst Hieronymus Bosch (ca. 1450- 1516), die door zijn onderschriften op zijn schilderijen ook wel Jheronimus genoemd wordt, was een kunstenaar die absoluut boven de conventies van zijn tijd uitsteeg en een voor die tijd geheel nieuwe beeldtaal creëerde. Hij gaf alle ruimte voor zijn fantasie, zijn magische verbeeldingskracht en zijn innige gevoel op godsdienst en het maatschappelijk gebeuren. In het kijk- en leesboek “Jheronimus - De wegen naar hemel en hel” geeft auteur Gary Schwartz voor een breed lezerspubliek een beeld van alle facetten uit het leven en werk van de kunstenaar, die 500 jaar geleden overleed in zijn geboortestad Den Bosch.

Jheronimus - De wegen naar hemel en hel

Het boek geeft een uiterst aantrekkelijk en helder beeld en vooral een complete inleiding tot alle geschilderde en getekende werken van deze inmiddels beroemde en tot de verbeelding sprekende Nederlandse kunstenaar. Eén soort schilderij neemt een belangrijke plaats in zijn oeuvre in. Dat is de triptiek, een geschilderd middenpaneel met aan beide zijden beschilderde luiken, die met scharnieren zijn bevestigd en dus open en dicht gemaakt kunnen worden. Zelfs in gesloten toestand zijn weer voorstellingen zichtbaar.

Onderzoekers van de werken van Jeroen Bosch vragen zich af waar de schilder al die onzin, verbazingwekkende fenomenen, vreselijke taferelen en de voorstellingen van liefde, geweld en tederheid vandaan haalt. In elk geval had hij een formidabele fantasie en een enorm scheppingsvermogen om zijn werken een onschatbare creatieve waarde mee te geven aan de mensheid. Hij had een sterke voorkeur voor het realiseren van bepaalde schepsels, combinaties en configuraties.

Op de schutbladen heeft de auteur veel van deze motieven in groepen laten afbeelden. Dit bijzondere overzicht brengt lezers in de juiste stemming om het boek van a tot z te lezen en de complete werken en vele details nauwkeurig te beoordelen. De erfenis van Jheronimus Bosch is omarmd door generaties aan kunstenaars. Het zijn zeker Albrecht Dürer, Lucas Cranach en Pieter Bruegel, die geïnspireerd werden door de grote meester van fantasie en gegoochel. De meesterlijke beschrijvingen en kunstzinnige afbeeldingen maken van dit boek een interessante voor de kunstliefhebbers.

ISBN 978-90-5956-638-5, “Jheronimus - De wegen naar hemel en hel”, Gary Schwartz, Fontaine Uitgevers, 2016, 256 pagina’s.