Zelfportret centraal bij kunstschilder Otto Dix

In 2011 vierde de Duitse stad Chemnitz de 120e geboortedag van Otto Dix (1891-1969). De stad is door schenking vanuit de stichting Dr. Alfred Gunzenhauser in het bezit gekomen van 290 werken van Otto Dix. Vanuit dit prachtige bestand werden circa 50 werken in de expositie “Ich Dix bin das A und das O” opgenomen en tentoongesteld.

Ich Dix bin das A und das O

Het Museum Gunzenhauser presenteerde zelfportretten van Otto Dix. De kunstenaar heeft zich in alle kunstzinnige technieken ruim 100 maal zelf geportretteerd. In 1911 ontstaat zijn eerste zelfportret en er zullen er nog vele volgen. Hij kwam al op jonge leeftijd in aanraking met de schilderkunst en tussen 1910 en 1914 studeerde Dix aan de Kunstambachtschool in Dresden en er ontstaan ruim een dozijn zelfportretten in verschillende uitdrukkingsstijlen. Door de vrijwillige aanmelding in het leger blijft hij tot 1918 militair. Het thema oorlog is tot in de twintiger jaren van die eeuw te zien in zijn kunstwerken. Hij werkte door een nieuw opgerichte kunstenaarsgroep samen met Conrad Felixmüller. In 1922 vestigde Dix zich in Düsseldorf en kreeg bekendheid. Op grond van de slechte financiële situatie in Duitsland en de hoge prijzen voor schildermaterialen koos Dix voor het schilderen in aquarel. Tot 1924 ontstonden meer dan 400 aquarellen. Zijn persoonlijke situatie is altijd een bron van inspiratie geweest voor de afbeeldingen op zijn schilderijen. De geboorte van zijn zoon was voor hem bijvoorbeeld een aanleiding om zwangerschap en kinderen te schilderen. De periode 1933 - 1945 was voor Dix in kunstzinnig opzicht lastig en teleurstellend. Toch ontstond er veel kunst en werd er veel kunst in beslag genomen. In 1955 nam Otto Dix op uitnodiging deel aan de documenta in Kassel en kreeg veel erkenning. In meerdere musea vonden exposities plaats in het kader van de 120e geboortedag van Otto Dix. Vanaf november 2011 startte de expositie “Otto Dix in Chemnitz”. Bij de huidige expositie verscheen een kleine brochure met een inleiding over zijn zelfportretten en met tientallen afbeeldingen.

“Ich Dix bin das A und das O”, Thomas Bauer-Friedrich, Museum Gunzenhauser, 2011, 46 pagina’s.

Kunstsammlungen Chemnitz, Museum Gunzenhauser, Falkeplatz, D-09119 Chemnitz, www.kunstsammlungen-chemnitz.de.